بررسی دقیق‌تر انواع عناب
انواع عناب بر اساس معیارهای مختلف به دسته‌های متنوعی تقسیم می‌شود. در ادامه، هر دسته را با جزئیات بیشتری بررسی می‌کنیم:
۱. دسته‌بندی بر اساس اندازه و درجه‌بندی کیفی
در بازار، عناب‌ها بر اساس اندازه و کیفیت به چند دسته تقسیم می‌شوند:
الف) عناب سوپر (صادراتی)
اندازه: بزرگ‌ترین و درشت‌ترین نوع عناب، معمولاً بالای ۲ سانتی‌متر قطر دارد.
رنگ: قرمز مایل به قهوه‌ای، براق و یکنواخت.
کاربرد: مناسب برای صادرات و فروش در بازارهای لوکس داخلی.
قیمت: بالاتر از سایر انواع.
مشتریان: کشورهای اروپایی، حوزه خلیج فارس، چین، هند و کره‌جنوبی.
ب) عناب درجه یک
اندازه: متوسط، معمولاً بین ۱.۵ تا ۲ سانتی‌متر.
رنگ: قرمز قهوه‌ای، با سطحی کمی چروک.
کاربرد: مصرف تازه‌خوری و خشکبار داخلی، مصارف دارویی.
قیمت: متعادل‌تر از عناب سوپر.
ج) عناب درجه دو و سه
اندازه: ریزتر، کمتر از ۱.۵ سانتی‌متر.
رنگ: تیره‌تر و گاهی ناهماهنگ.
کاربرد: تولید پودر عناب، دمنوش، عصاره و مصارف دارویی.
قیمت: ارزان‌تر و مناسب برای صنایع تبدیلی
۲. دسته‌بندی بر اساس میزان رطوبت
الف) عناب تازه (آبدار)
ظاهر: سطح صاف و براق، شبیه سیب.
طعم: شیرین و آبدار، گاهی با مزه‌ای شبیه خرمالو.
زمان مصرف: اواخر تابستان و اوایل پاییز.
کاربرد: تازه‌خوری، تولید مربا و شیرینی.
نکته: ماندگاری کوتاهی دارد و باید سریع مصرف شود.
ب) عناب نیمه‌خشک
ظاهر: سطح کمی چروک، اما همچنان نرم.
طعم: ترکیبی از شیرینی و کمی خشکی.
کاربرد: خشکبار، مصارف دارویی.
نکته: قابلیت نگهداری بیشتر از عناب تازه.
ج) عناب خشک
ظاهر: کاملاً چروکیده، سخت و شکننده.
طعم: شیرینی کمتر نسبت به تازه.
کاربرد: آسیاب‌شده برای تولید پودر، دمنوش، استفاده در طب سنتی.
ماندگاری: بسیار طولانی، بیش از یک سال.
۳. دسته‌بندی بر اساس کاربرد
الف) عناب خوراکی
شامل عناب‌های درشت‌تر و باکیفیت که مستقیماً مصرف می‌شوند.
برای تازه‌خوری، ترکیب با آجیل و شیرینی‌جات مناسب هستند.
ب) عناب دارویی
معمولاً از عناب‌های ریزتر و خشک‌تر استفاده می‌شود.
خواص: آرام‌بخش، ضدالتهاب، تقویت سیستم ایمنی، مفید برای سرفه و سرماخوردگی.
به‌صورت دمنوش، عصاره و ترکیب با گیاهان دارویی مصرف می‌شود.
ج) عناب صنعتی
برای تولید شربت، سرکه، پودر عناب و سایر فرآورده‌ها.
عمدتاً از عناب‌های درجه دو و سه استفاده می‌شود.
۴. دسته‌بندی بر اساس منطقه تولید
الف) عناب بیرجند (برترین عناب ایران)
کیفیت بالا، اندازه درشت، طعم مطلوب.بازارهای صادراتی خوبی دارد.
ب) عناب چین
برخی گونه‌های چینی شیرین‌تر و گوشتی‌تر هستند.
بیشتر برای مصارف دارویی و خشکباری.
ج) عناب افغانستان و پاکستان
کیفیت پایین‌تر نسبت به ایران، طعم کمی تلخ‌تر.
معمولاً ارزان‌تر و مناسب برای مصارف صنعتی.
نتیجه‌گیری
اگر قصد صادرات داری، عناب سوپر و درشت بیرجند بهترین گزینه است.
برای مصارف دارویی، عناب ریز و خشک مناسب‌تر است.
اگر در صنایع غذایی و تبدیلی فعالیت داری، عناب‌های درجه دو و سه اقتصادی‌تر هستند.
